Kuchnia w stylu #zostajewdomu, czyli zalety domowego pieczywa

Przed nami tygodnie, w którym postaramy się znacznie ograniczyć kontakt ze światem zewnętrznym. Odosobnienie sprawia, że uczymy się na nowo odkrywać przyjemność we wszystkich czynnościach wykonywanych w domowym zaciszu. Więcej czasu spędzamy również w kuchni, inspirując się przepisami, z których na co dzień nie korzystaliśmy. Na powrót zdobywają nasze serca przepisy na pyszne i zdrowe, domowe pieczywo.

Domowego pieczywa smak zna każdy i raczej nikt go nie odmówi. Nowa rzeczywistość uczy nas doceniać towarzystwo najbliższych, a także organizować sobie zajęcia bez wychodzenia z domu. To również czas, który stawia przed nami wyzwanie – jest nim możliwie największa samowystarczalność. Nie chodzi oczywiście o uleganie zbiorowej panice, która skłania do magazynowania olbrzymiej ilości zapasów.

Mowa o sprytnym zaplanowaniu menu i wykorzystywaniu wyłącznie niezbędnych składników. Dzięki temu uda nam się przygotować wiele zdrowych dań, deserów i przekąsek, których zwykle nie przyrządzaliśmy samodzielnie.

Sprawdź naszego facebooka

Nie dodawaj zbędnych dodatków do domowego pieczywa

Największą zaletą pieczywa, które przygotowujemy samodzielnie jest realny wpływ na składniki, które się w nim znajdą. Dzięki temu uda nam się ustrzec przed zbędnymi konserwantami, barwnikami, czy też sztucznymi spulchniaczami, które bardzo często dodawane są do pieczywa w supermarketach.  

Chleb w różnych odsłonach

Przygotowywanie domowego pieczywa we własnej kuchni wcale nie musi być trudne i monotonne. Istnieje wiele możliwości urozmaicenia receptur na domowy chleb w taki sposób, by za każdym razem zaskakiwał nas swoim smakiem. Chleb cebulowy z wędzonym serem, chleb buraczany, chleb z płatków owsianych z orzechami, chleb z serem i salami, czy też tradycyjny chleb pszenny – każdy z nas może przygotować pieczywo wzbogacone o składniki, za którymi przepada. Jeszcze więcej smacznych i zdrowych propozycji na upieczenie domowego chleba znajduje się na Cookidoo^®  – platformie z przepisami na urządzenie Thermomix^®.

Na zakwasie czy na drożdżach?

Wykonanie domowego pieczywa na zakwasie gwarantuje niski indeks glikemiczny, dzięki czemu zapewnia znacznie dłuższe uczucie sytości. Dlatego też zalecany jest przede wszystkim diabetykom oraz osobom, które pracują nad swoją sylwetką. Jest to jednak pieczywo ciężej strawne (w porównaniu z chlebem na drożdżach) – unikajmy go, zawsze wtedy, gdy zaleca się nam dietę lekkostrawną. Z kolei spożywanie domowego pieczywa drożdżowego wskazane jest dla osób,  które zmagają się z najróżniejszymi problemami układu trawiennego, np. z wrzodami żołądka. Jeżeli jednak nie doskwierają nam żadne dolegliwości, wybór rodzaju pieczywa będzie zależał po prostu od naszych preferencji smakowych.

10 min. 17 godz. 25 min. Średnio 22 kromki, na 1 kromkę:
Wartość kaloryczna 295.9 kJ, Wartość kaloryczna 70.7 kcal, Białko 1.4 g, Węglowodany 16.1 g, Tłuszcz 0.8 g, Błonnik 1.8 g

Wskazówka

– Przepis „Żytni zakwas chlebowy” znajduje się na platformie Cookidoo®.
– Zamiast ziaren żyta do przygotowania zaczynu można użyć mąki żytniej razowej w ilości odpowiadającej wadze ziaren. Należy wówczas pominąć punkt 1., mąkę odważyć do dużego słoja (0,9 l) i dalej postępować zgodnie z przepisem.
– Zaczyn jest gotowy do pieczenia chleba po 8-12 godz. od wymieszania z mąką i wodą, kiedy podwoi swoją objętość. Jeśli zacznie opadać, znaczy to, że już trafi właściwości spulchniające – chleb upieczony na bazie takiego zaczynu może mieć bardziej zbitą konsystencję i kwaśniejszy smak.
– Chlorowana woda pobrana bezpośrednio z kranu może negatywnie wpłynąć na smak chleba. Taką wodę należy uprzednio przefiltrować i przegotować i ostudzić albo użyć butelkowanej wody źródlanej.
– W trakcie dodawania składników do ciasta na chleb należy pamiętać, aby 1-2 łyżki zaczynu odłożyć do słoika i odstawić do lodówki. Ta część zakwasu posłuży jako baza do kolejnego zaczynu.
– Mąka żytnia typu 720 znana jest również jako mąka żurkowa.
– W przypadku pieczenia chleba na młodym zakwasie może być konieczne dodanie niewielkiej ilości drożdży do ciasta, aby przyśpieszyć wyrastanie bochenków. Kilkutygodniowy, regularnie używany zakwas takiego dodatku już nie będzie wymagał.
– Czas, potrzebny na wyrośnięcie ciasta chlebowego, jest zależy od mocy zakwasu i od tego, czy do ciasta zostały dodane drożdże. Kilkudniowy zakwas może potrzebować więcej czasu na spulchnienie ciasta niż kilkutygodniowy. Ciasto chlebowe jest odpowiednio wyrośnięte, kiedy podwoi objętość.
– Do pieczenia chleba najlepiej nadają się formy keksowe wykonane z grubszej stali nierdzewnej, z powłoką zapobiegającą przywieraniu. Takie formy równomiernie rozprowadzają ciepło, dzięki czemu bochenki pieką się tak samo z każdej strony. Warto również pamiętać, że zakwas chlebowy może wchodzić w reakcję z formami wykonanymi z aluminium.
– Wrzucone do piekarnika kostki lodu mają za zadanie wytworzyć parę w jego wnętrzu. Dzięki parze chleb lepiej wyrasta w czasie pieczenia i ma bardziej chrupiącą skórkę. Zamiast lodu można użyć butelki ze spryskiwaczem – należy wtedy spryskać wodą ścianki i dno piekarnika. Nie należy pryskać na grzałkę! Zamiast kostek lodu na dno piekarnika lub na blachę do pieczenia można również wlać pół szklanki wody.
– Aby sprawdzić, czy chleb jest wypieczony, należy postukać w jego spód. Prawidłowo wypieczony bochenek powinien wydać głuchy dźwięk. Jeżeli chleb od spodu jest niedopieczony, należy dopiekać go po wyjęciu z formy jeszcze 5-10 min.
– Podstawowy chleb żytni na zakwasie najlepiej smakuje po całkowitym ostudzeniu, po ok. 12 godz. od wyjęcia z piekarnika.

Wariant

– Wierzch ciasta chlebowego, przed wstawieniem do piekarnika, można posypać np. płatkami owsianymi, ziarnami słonecznika czy pestkami dyni.

Jeżeli nie posiadasz urządzenia Thermomix, a chcesz spróbować domowego pieczywa:

1. Zmielić ziarna żyta, następnie mąkę żytnią przesypać do dużego słoja.
2. Podgrzewać wodę w naczyniu, następnie przelać ją do słoja z mąką żytnią, dodać zakwas wymieszać dokładnie za pomocą łyżki, przykryć folią spożywczą i zrobić w niej kilka dziurek. Słój odstawić w ciepłe miejsce (temp. ok. 25°C) na 8-12 godz., w razie potrzeby po 6 godz. przemieszać zawartość słoja łyżką.

Ciasto właściwe

3.  Do garnka wlać wodę, dodać drożdże, podgrzewać przez kilka minut.
4.  Dodać 300 g zaczynu, mąkę żytnią i sól, wyrobić ciasto. Odstawić ciasto na1-1,5 godz. W tym czasie formę keksową (dł. 30 cm) natłuścić dokładnie masłem (patrz wskazówka), odstawić.
5.  Ciasto przełożyć do przygotowanej wcześniej formy, wygładzić wierzch dłonią zwilżoną wodą. Formę z ciastem włożyć do plastikowej torby tak, aby nie dotykała powierzchni ciasta i był zamknięty dopływ powietrza, odstawić w ciepłe miejsce na 2-3 godz. lub do podwojenia objętości (patrz wskazówka).
6.  Rozgrzać piekarnik do temp. 220°C.
7.  Do piekarnika wrzucić kostki lodu (patrz wskazówka) i natychmiast włożyć formę z chlebem na najniższą szynę piekarnika.
8.  Piec 40-45 min (220°C).
9.  Chleb wyjąć z piekarnika, ostrożnie wyjąć z formy, sprawdzić, czy jest upieczony (patrz wskazówka). Studzić na kratce (patrz wskazówka).
10.  Chleb żytni na zakwasie podawać po ostudzeniu, pokrojony na kromki, z wybranymi dodatkami.

15 min. 1 godz. 55 min. Średni 16 kromek, na 1 kromkę:
Wartość kaloryczna 592.4 kJ, Wartość kaloryczna 141.5 kcal, Białko 3.4 g, Węglowodany 22.4 g, Tłuszcz 4.7 g, Błonnik 1.3 g

Jeśli nie posiadasz urządzenia Thermomix a chcesz spróbować domowego pieczywa :

1.  Rozdrobnić lub posiekać orzechy. Formę keksową (30 x 12 x 10 cm) wyłożyć papierem do pieczenia, odstawić.
2.  Do misy wsypać mąkę, sól, 5 łyżek przyprawy za’atar, cukier, drożdże, sok z czerwonych buraków i 4 łyżki oliwy, wyrobić ciasto, przemieszać, następnie wyrobić kolejne ciasto. Przełożyć do wcześniej przygotowanej formy keksowej, odstawić w ciepłe miejsce do wyrośnięcia na 1 godz. W tym czasie rozgrzać piekarnik do temp. 200°C.
3.  Wyrośnięty chlebek posmarować pozostałą 1 łyżką oliwy i posypać pozostałą 1 łyżką przyprawy za’atar, piec 30-35 min (200°C). Po upieczeniu studzić na kratce.
4. Do domowego pieczywa jakim jest chlebek buraczany z za’atarem warto podawać z dodatkiem masła.